Współrzędne
Za każdym razem kiedy program CAD prosi o wybranie punktu, można to zrobić wskazując go myszką, lub wpisać jego współrzędne 2D albo 3D. Te współrzędne mogą być podane w układzie współrzędnych kartezjańskich albo biegunowych. Ponadto można odnajdywać punkty za pomocą współrzędnych kartezjańskich, walcowych albo sferycznych.
Układ współrzędnych kartezjańskich składa się z trzech osi, X Y i Z. Wartość punktu to odległość na osiach X Y i Z od punktu zerowego, będącego początkiem układu współrzędnych. Dzięki temu można wprowadzać dokładne miejsca punktów w odniesieniu do punktu 0,0,0 albo w odniesieniu do poprzedniego punktu.
Panel jednostek rysunkowych pozwala na ustawienie dokładności oraz sposobu wyświetlania jednostek na rysunku, a także kierunku układu współrzędnych. Można go wywołać poleceniem JEDN:
ZWCAD wyświetla lokacje kursora w formie współrzędnych u dołu programu.
Zmienna COORDS reguluje działanie wyświetlania współrzędnych:
- przy wartości ustawionej na 0, współrzędne zmieniają się tylko po wybraniu punktu,
- przy wartości ustawionej na 1, współrzędne zmieniają się przy poruszaniu kursorem,
- przy wartości ustawionej na 2, współrzędne zmieniają się przy poruszaniu kursorem, a także podczas podczas rysowania linii przy punktach charakterystycznych.
Można także zmieniać wyświetlanie współrzędnych poprzez klawisz F6.
Wprowadzanie dynamiczne
Jest to dodatkowy element interfejsu wyświetlający się przy kursorze. Pozwala na dodawanie dodatkowych danych, np. długości czy kąta.
Wprowadzanie współrzędnych 2D
Pracując w przestrzeni 2D, pracujesz na układzie XY. Możesz podawać lokalizacje punktów w formie współrzędnych bezwzględnych podając wartość X i Y w odniesieniu do początku układu, albo w formie współrzędnych względnych do poprzedniego punktu.
Korzystając z układu współrzędnych kartezjańskich, wprowadza się współrzędne X i Y, które są odległością od punktu 0,0. Ten punkt to przecięcie obu osi, a każdy dystans to dodatnia lub ujemna wartość wyrażona liczbowo.
Dla przykładu narysuj linię, której początek będzie w punkcie 0,0, a kolejny punkt będzie 3 jednostki w prawo i 1 jednostkę w górę. Tak powinien wyglądać wiersz polecenia:
Określ pierwszy punkt: 0,0
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: @3,1
A taki powinien być efekt:
Żeby rysować w odniesieniu do poprzedniego punktu, wystarczy dodać ten symbol przed współrzędnymi - @. Dzięki temu nowe współrzędne będą liczone nie w odniesieniu do punktu 0,0 a do ostatniego punktu.
Poniżej znajduje się przykład rysowania kwadratu o długości boku 8 jednostek rysowany właśnie tym sposobem.
Określ pierwszy punkt:
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: @8,0
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: @0,8
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Zamknij/Cofaj]: @-8,0
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Zamknij/Cofaj]: z
Można także podawać współrzędne biegunowe, co bardzo przydaje się podczas rysowania obiektu pod kątem. Wartości w tym systemie wykorzystują nie tylko współrzędne, ale także kąty podczas rysowania. Żeby wyrazić współrzędne biegunowe, podaj odległość i kąt rozdzielone takim symbolem <. Poniższy przykład obrazuje jak tego dokonać i jaki będzie efekt końcowy:
Określ pierwszy punkt: @4,5
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: @8<45
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: @8<315
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Zamknij/Cofaj]: @8<225
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Zamknij/Cofaj]: z
Współrzędne trójwymiarowe
Pracując w 3D również można podawać współrzędne w odniesieniu do początku układu współrzędnych, albo względnie do poprzedniego punktu. Przykładowo współrzędna (3,4,2) odnosi się do 3 punktów na osi X, 4 punktów na osi Y i 2 punktów na osi Z.
Możesz także podawać współrzędne sferyczne, w których zaczyna się od podania odległości punktu od początku układu, razem z kątem na osi XY i rzutem na płaszczyznę XY.
Poniższy przykład pokazuje jak narysować linię z początku układu współrzędnych do punktu oddalonego o 135 jednostek pod kątem 45° i 35°.
Polecenie: LINIA
Określ pierwszy punkt: 0,0,0
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: 135<45<35
Prosty schemat poniżej obrazuje działanie systemu sferycznego:
W powyższym przykładzie rysowana jest linia AB o długości C (135 jednostek), następnie podaje się kąt na osi XY (45°) czyli D i rzut na płaszczyzne XY (pod kątem 35°) czyli E.
Jest także walcowy układ współrzędnych, którym możesz się posługiwać do wpisywania współrzędnych w 3D. Jest on podobny do sferycznego, jednak ostatnim elementem jest po prostu wartość Z odcinana przecinkiem. Poniżej znajduje się przykład rysowania linii o długości 125 jednostek z punktu 10,10,10 pod kątem 27° i kończącej się na wysokości Z 6.
Polecenie: _line
Określ pierwszy punkt: 10,10,10
Określ następny punkt lub [Kąt/Długość/Cofaj]: 125<27,6
Schemat poniżej obrazuje działanie walcowego układu współrzędnych:
Rysowany jest odcinek AB o długości C (125 jednostek) pod kątem D (27°) do osi XY i z wysokością E (6 jednostek) na osi Z.
Filtry współrzędnych
Filtry te pozwalają na zlokalizowanie punktu na rysunku w odniesieniu do innego punktu bez precyzowania wszystkich współrzędnych. Podczas używania tej funkcji podajesz tylko część współrzędnych a o reszte poprosi program CAD. By użyć tego, wystarczy wpisać kropkę przed współrzędną, np. po wpisaniu .xy program w pasku na dole poprosi o podanie punktu, którego współrzędne chcesz, a następnie zechce podania wartości Z. Inne dostępne filtry to: .x .y .z .xz .yz.
Poniżej przykład zastosowania przy rysowaniu okręgu w środku kwadratu:
Polecenie: OKRĄG
Określ środek okręgu lub [3P/2P/Ssr (sty sty promień)]: .y
Wskaż Y z: _mid
Środek
Wciąż potrzebuję XZ z: _mid
Środek
Określ promień okręgu lub [śreDnica] <25.7754>:
Wpisanie polecenia _mid powoduje znalezienie środka obiektu po najechaniu myszą, należy wtedy potwierdzić lewym przyciskiem.
Używanie filtrów można także wykorzystać w 3D, tak by zlokalizować punkt XY i nadać mu wysokość Z. Poniżej przykład rysowania linii na podstawie środka okręgu i wysokości 25 jednostek:
Polecenie: LINIA
Określ pierwszy punkt: .xy
Wskaż XY z: środek
Centrum
Wciąż potrzebuję Z z: 25
W tym przypadku za pomocą filtrów wybrano środek okręgu A, a następnie po wpisaniu wysokości B (25 jednostek), narysowano linię C.
System współrzędnych
Każdy punkt na rysunku ma swoje miejsce w Globalnym Układzie Współrzędnym, do którego odnosisz się rysując linię albo wskazując obiekty. Możesz także stworzyć dowolną liczbę własnych układów znajdujących się w dowolnym miejscu i kierunku GUW. Takie struktury nazywają się LUW - Lokalny Układ Współrzędnych.
Przykładem zastosowania takiego rozwiązania może być tworzenie LUW dla każdej strony budynku, a potem rysowanie okien wyłącznie na płaszczyźnie XY.
Do stworzenia Lokalnego Układu Współrzędnych służy polecenie LUW. Można także rozpocząć funkcje z poziomu paska Narzędzi - Nowy LUW - 3 punkty. Następnie należy wybrać początek układu (A) - przyda się tutaj włączona opcja Lokalizacji względem obiektu, a następnie punkt na osi X (B) i osi Y (C). Poniższy schemat to obrazuje:
Aby zapisać układ współrzędnych do wykorzystania w późniejszym czasie, należy wpisać S jak zapiSz podczas korzystania z funkcji oraz wpisać nazwę układu. Tą i inne opcje można zobaczyć w wierszu polecenia.
Natomiast żeby przywołać jakikolwiek okreslony LUW nalezy wybrać opcje Nazwany LUW z menu Narzędzi. Można tam także znaleźć zakładkę Orto LUW, na której znajdują się przygotowane LUW. Można je dostosować do obecnie wykorzystywanego, albo ustawić jako Aktualne.
Jednocześnie może być aktywny tylko jeden LUW i wszystkie odniesienia we współrzędnych tyczą się jego. W przypadku pracy na kilku widokach wciąż LUW pozostaje 1 dla wszystkich widoków.
W przypadku pracy na Arkuszu możliwa jest także zmiana LUW jednak tylko dla widoku 2D. Mimo że można używać współrzędnych 3D, to polecenia takie jak PKTOBS czy PLAN nie działają na Arkuszu.
Układ współrzędnych i rzutnie
Jeśli stosujesz rzutnie, może ci się przydać zmienna systemowa UCSVP. Generalnie możesz stosować różne LUW dla różnych widoków, co przydaje się w pracy na rzutniach. Zmienna ta decyduje czy przy zmienie widoku ma też się zmienić układ współrzędnych, czy może zostać inny dla każdego widoku bez względu na to, który jest aktywny.
Dla przykładu: możesz ustawić jednocześnie widok z góry, od przodu i izometryczny. Jeśli w rzutni z widokiem izometrycznym zmienna UCSVP jest ustawiona na 0, górny LUW będzie dostępny zarówno dla górnego widoku jak i izometrycznego. Kiedy aktywujesz górny widok, na rzucie izometrycznym będzie widniał ten sam LUW co na górnym. Analogicznie, jeśli uaktywnisz rzutnie z widokiem od przodu, LUW na izometrycznym dostosuje się do obecnego na widoku frontalnym.
W powyższym przykładzie aktywnym widokiem jest górny, a na widoku izometrycznym UCSVP jest ustawione na 0, przez co pokazany jest układ z aktywnego widoku.
Tym razem aktywnym widokiem jest dolny, co zmienia LUW dla widoku izometrycznego.
Wyświetlanie Lokalnego Układu Współrzędnych
Ikonę układu współrzędnych można w łatwy sposób zmienić za pomocą LUWSYMB. Po wpisaniu polecenia należy wejść do właściwości za pomocą przycisku A, a następnie można zmienić styl ikony, rozmiar oraz kolor.
