Co to jest format SHP?
Format shapefile jest wektorowym plikiem geoprzestrzennym dla oprogramowania GIS (Geographic Information System - System informacji geograficznej).
Jest rozwijany i regulowany przez producenta - Esri, jako otwarty standard plików dla współpracy i wymiany danych pomiędzy Esri i innymi programami GIS. Shapefile po raz pierwszy pojawił się w dwóch wersjach ArcView GIS na początku lat ’90.
W tym momencie możliwe jest opisywanie i odczytywanie zestawu danych poprzez shapefile na wielu różnych programach do projektowania.
Również w ZWCAD po instalacji aplikacji ZWGis, którą pobierzesz poniżej.
Przeznaczenie plików Shapefile
Format shapefile jest plikiem wektorowym zawierającym geograficzną lokację powiązanych ze sobą atrybutów.
Shapefile jest w stanie opisać przestrzennie wartości wektorów, takich jak: punkty, linie, poligony - które w rzeczywistości reprezentują przykładowo: studnie, drogi, rzeki czy jeziora. Każdy z obiektów ma przypisane sobie wartości (atrybuty) jak np. nazwa, przeznaczenie, przynależność do strefy, zlewni itp.
Obrazowo: Format ten przechowuje geometrie w formie wektorów takich jak np. punkty, linie i poligony a wektory te razem z właściwościami danych są przypisane do SHAPE (pl. Szejp - Szejpów) tworząc odpowiednik danych geograficznych.
Konstrukcja plików typu SHP
Popularnie zwany plik shapefile nie jest formatem samodzielnym: zawiera w sobie kilka innych formatów ze wspólnym prefiksem które są przechowywane w tej samej lokacji.
Trzy główne pliki składowe mają rozszerzenie:
- .shp,
- .shx,
- .dbf.
Choć shapefile odnosi się do .shp, jednak sam w sobie jest niekompletny i docelowo potrzebuje pozostałych plików.
Obowiązkowe typy plików wymagane do poprawnego otworzenia pliku SHP:
- .shp – plik z kształtami, zawiera geometrie,
- .shx – format indeksowania kształtu, wskazuje pozycje geometrii w celu szybkiego przeszukiwania,
- .dbf – plik z atrybutami - opisy nazwy w formacie bazy danych - dBase IV.
Pliki opcjonalne (dodatkowe):
- .prj – informacja o układzie współrzędnych (projekcji),
- .sbn i .sbx – przestrzenny katalog wartości,
- .fbn i .fbx – przestrzenny katalog wartości tylko do odczytu,
- .ain i .aih – katalog wartości aktywnych w tabeli,
- .ixs – katalog geodanych do zapisu i odczytu,
- .mxs – katalog geodanych do zapisu i odczytu w formacie ODB,
- .atx – katalog wartości dla plików .dbf w formie columnname.atx (ArcGIS 8 i nowsze),
- .shp.xml – metadane geoprzestrzenne w formacie XML jak np. ISO 19116 lub inne XML,
- .cgp używany w celu kodowania strony (tylko .dbf) w celu identyfikacji zestawu znaków,
- .qix – alternatywne drzewo czwórkowe katalogów przestrzennych używane przez MapServer i oprogramowanie GDAL/OGR.
Zastosowanie plików SHP
Pliki SHP są popularnym formatem wymiany danych geoprzestrzennych w wielu branżach: energetycznej, drogowej, geodezyjnej, telekomunikacyjnej, czy planistycznej.
Przy pracy na mapach, gdy projektowanym / inwentaryzowanym obiektom w danej geolokalizacji potrzebujemy nadać pewne atrybuty i wartości – format SHP okazuje się koniecznością. Do tej pory format SHP był głównie obsługiwany przez oprogramowanie typu GIS, coraz częściej dla wygody użytkowników (pracy w jednym programie) wymagana jest kompatybilność ze zwykłymi programami CAD.
Jak wczytać i zapisać plik SHP
Do otwarcia pliku SHP trzeba pobrać bezpłatną aplikację ZWGis (do jej działania wymagany jest ZWCAD 2025 Professional).
Pobierz teraz ZWGis - aplikację do otwierania i zapisywania plików SHP.
Na rysunku poniżej pokazaliśmy okno wczytywania plików SHP.
Polecenie automatycznie odczyta układ współrzędnych, który został użyty w pliku SHP.
Dodatkowo możemy opisać elementy na rysunku, wypełnić zamknięte elementy kreskowaniem oraz ustalić warstwę i kolor obiektów, które zostaną umieszczone w rysunku dwg.
Skąd pobrać przykładowe pliki SHP?
Pliki SHP z obszarem Polski, podzielonym na województwa są dostępne dostępne tutaj.
Poniżej na filmie przedstawiamy wczytane do ZWCAD dane z 4 województw: śląskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego, podkarpackiego.
Wykorzystaliśmy pliki SHP zawierające budynki oraz ulice (rozmiar pliku dwg to niecałe 500MB).
